منزلت آدمی
روحِ خودی، خدا چو به آدم پیاده کرد در آئینه ی جمال، خود را نظاره کرد
این بود بَهرِ سجده مَلَک را اشاره کرد این است معنی کَرَم که به آدم پیاده کرد
هرگز نداده است خدا رتبه به کس جُز آدمی که گَشت مکرَم همین و بس
شیطان شدی زِ بهرِ حسادت در این هوس دستی زِ غیب آمد و گفتا تو رُو به پس
جز آدمی نبود دیگر هیچ قابلی این است معنی کرَم به آدمی
چیزی نبود هیچ سِزا در برابری جبرئیل کرده است به آدم چو چاکری
بنگر چِسان بوده کمالاتِ آدمی این است معنی کَرَم به آدمی
آدم زنَد زِ همّت خود هِی به مرکَبَش تا پایگاه عزّ و شرَف بین رفعتَش
آدم کجا و دیو کجا شد مقابلش نی عرش و فرش و لوح و قلم شد برابرش
خِلقَت شُدَست این فلَک از بهر آدمی فرمانبَر است جمله ی اشیاء به آدمی
آدم به بَحرِ حق بنَماید شِنو بری افلاک آرزو کند از رتبه آدمی
لوح و قلم نکَرد به آدم برابری این است معنی کَرَم به آدمی
جایی که حق شود معرِّف به آدمی جمع است جمله ی نیکی به آدمی
آدم نموده است به خداوند همدَمی اُف بر تو ای بشر زِ چه شکر نعم کنی
تو آدمی، تو جامِ جَمی، قدرِ خودشناس با این مقام بود سوره ای زِ ناس
تا کی بدین مقام بدرگاه، ناسپاس کفرانِ این نِعَم شود اَسفَل زِ سافِلین
بوبکر با عمَر بنگر تا چِسان نمود جای علی نشست بَسی ادّعا نمود
دانم زِ جهلِ خویش به خود او جفا نمود کفران نمود گشت اَسفَل زِ سافلین
شد زین تجاوزات معاویه، خیره سر زین ماجرای شوم بسی خون شدی هدَر
شد از یزید، آلِ محمّد چو دَربه در کفران این نعَم شده اَسفل زِ سافلین
هر کس شکست مرزِ خدا را در این زمین عاقِّ پیَمبر است که گردد زِ ظالِمین
دینِ محمّد است چو خور اندر این زمین گشته مخالفین به یقین جزءِ ظالِمین
کفرانِ نعمت است یقین ضیقِ زندگی ننگ است ای بشر نَنمایی تو بندگی
حیف است آدمی به اسیری و بردگی گر آدمی زِ حسین تو آموز آزادگی
تا کِی به حرص و آز نمایی دوندگی مردن هزار مرتبه بهتر زِ زندگی
سرمایه رفته است دَمی فکرِ خود نما دِینِ خدا و خَلقِ خدا را اَدا نما
هم روزه و نمازِ خودت را ادا نما کردی جفا و ظلم، هم اکنون وفا نما
سازش مَکن به دشمنِ خود چون بوَد دَغا رأس حسین جدای نمودند از قَفا
هرگز تو دیده ای که خوارج کنَد وَفا چندین نشین به بَحرِ تفکّر شِنو نما
تا چند کرده ای تو به نفسِ خودی جَفا ترسم زِ غافلی بشَوی جزءِ ظالِمین
خود را زِ بَهرِ دین و خدا آشنا نَما آماده شو، حقِّ خودت ادّعا نما
از کارِ زشتِ خویش خودت را جدا نما وانگه جَنان و حور زِ حق ادّعا نما
این غافلان ستم نموده و عادت نموده اند ناموس و مال و مذهب ما را ربوده اند
هر ناکسی که کافرِ محض است ستوده اند بر مومنین خنده ی با فَرّ نموده اند
سرها را بریده‌اند به رَه همچو گوسفند اندر عوَض نموده به ماها چو ریشخند
دنیا گرفته اند به مانند آن کمَند مومن شده زِ سختیِ ظالم همه به بند
فسق و فجور بین به چِسان داده شد رواج حقِّ توحُّش است به مغرب دهیم باج
دل، خوش نموده ایم که داریم تخت و تاج ترسم به روز حَشر شویم جزءِ ظالِمین
کردم در این میانه یکی استخاره ای لازم بود که بر تو نمایم اشاره ای
وَز جور و وَز ستم می نمایم چو ناله ای ضَحّاک را مُقابله باشد به کاوه ای
ترسم به روزِ حشر شویم جزءِ ظالِمین این است معنی اَسفل زِ سافِلین
این گرگِ پست بین به چسان ادّعا کنَد ظلم و ستم نموده و خود را رضا کنَد
بر ملّت صَغیر و کبیر او جَفا کند ناموس و مال و ملّتِ ما را رها کنَد
ای دون صفت به چسان گفتنَت آدمی با این صفاتِ پست، چِسان گو مکرَّمی
ناموسِ خویش داد که دِینَش اَدا کنَد هم جیب شرق و غرب بسی پُرطلا کند
این بت پرست بین که به ملّت چه ها کنَد با دوست دشمنی و به دشمن وفا کند
ای دون صفت، زِ چه رو ادّعا کنی جا دارد این که سلطنت را رها کنی
گر زین میان قیامی به پا کنیم دِینِ خدا و ملّت ایران اَدا کنیم
باید در این میانه سر و تن فَدا کنیم مردیِ خویش در پسِ آن ادّعا کنیم
از این صفت، توان به تو گفتن که آدمی تا حَشر و نَشر نزدِ خلایق مکرَّمی
گر متّحد شویم بت و بُتخانه بشکنیم ما وارثِ نَصر و مِنَ الله زِ پَرچمیم
تا کی به انتظار نشینیم کاهلیم دشمن کَمین نموده سبب چیست غافلیم
از این صفاتِ پست تو خود بین که کاهلیم دشمن کَمین نموده سبب چیست غافلیم
دیوان شهید- صفحات 8، 9 و 10
توسط : شهید علی طاهریان